Bir Fırsat Gerçekten Fırsat mı ?

Hayatta karşımıza çıkan her teklif, iş birliği ya da yatırım önerisi “fırsat” olarak görünse de her parlayan şey altın değildir. Peki bir teklifin gerçekten değerlendirmeye değer olup olmadığını nasıl anlarız?

Bu yazıda, girişimcilik, stratejik karar verme ve psikoloji alanlarındaki bilimsel çalışmalara dayanarak oluşturulmuş Fırsat Değerlendirme Ölçütü (FDO) sunulmaktadır. Bu ölçüt, bir fırsatın altı temel boyutta sorgulanmasını önerir.

🔍 Fırsat Değerlendirme Ölçütü (FDO)

Bu ölçüt aşağıdaki sorular etrafında şekillenir:

1. Stratejik Uyum

Bu fırsat kişisel veya profesyonel hedeflerinle uyumlu mu?

Uzun vadeli planlarına hizmet ediyor mu?

2. Zamanlama ve Hazırlık

Bu fırsat için gereken kaynak ve zaman sende var mı?

Şu anki yaşam koşulların bu fırsatı destekliyor mu?

3. Maliyet – Fayda Dengesi

Bu fırsat sana ne kazandıracak? (para, itibar, bilgi vb.)

Karşılığında ne tür riskler ya da fedakârlıklar var?

4. Psikolojik Uyum

İç sesin bu konuda ne söylüyor?

Bu karar korkudan mı geliyor yoksa gelişim isteğinden mi?

5. Alternatiflerle Kıyas

Mevcut alternatiflere göre bu fırsat daha mı cazip?

Başka seçeneklerin varsa, karşılaştırmalı değerlendirme yaptın mı?

6. Gelişim Potansiyeli

Bu fırsat sana yeni şeyler öğretecek mi?

Başarısız olsan bile kazanacağın beceriler var mı?

📊 Fırsat Analiz Tablosu

Aşağıdaki tabloyu kullanarak her boyutu 0 (uygun değil) ila 5 (çok uygun) arasında puanlayabilirsin:

Değerlendirme Kriteri	Puan (0–5)
Stratejik Uyum
Zamanlama ve Hazırlık
Maliyet–Fayda Dengesi
Psikolojik Uyum
Alternatiflerle Kıyas
Gelişim Potansiyeli
Toplam Puan

🔹 20–30 puan: Gerçek bir fırsat.
🔹 14–19 puan: Şartlara bağlı, dikkatle değerlendirilmelidir.
🔹 13 ve altı: Riskli, fırsat gibi görünen bir tuzak olabilir.